W ramach projektu planowane jest utworzenie stałej wystawy plenerowej, która będzie ścieżką edukacyjną obrazująca to co do tej pory było tylko słowem pisanym, w stworzenie której zaangażujemy twórców rzeźbiarzy i malarzy, oraz znawców twórczości Aleksandra Labudy, legend kaszubskich a także mieszkańców. Tematem przewodnim będą mityczne postacie kaszubskie na podstawie książki „Bogowie i duchy naszych przodków z twórczości ludowego kaszubskiego felietonisty, pisarza, poety i ideologa, współtwórcy Zrzeszenia Regionalnego Kaszubów w Kartuzach Aleksandra Labudy. Zakładane działania mają na celu stworzenie miejsca, w którym pamięć o kaszubskich legendach, a przede wszystkim duchach z mitologii kaszubskiej, będzie pokazana w pryzmacie artystycznych działań, z rękodzieła ludowego i zagadnień kultury tradycyjnej. Zadanie zakłada również udział mieszkańców w tworzeniu prac z drewna i gliny, wraz ze szkliwieniem prac z gliny, połączone z konkursem na najładniejszą pracę, celem których będzie poznanie podstawowej wiedzy i stworzenie elementów uzupełniających wystawę. Uczestnicy poszerzą wiedzę z zakresu historii i tradycji Kaszubów. Nasze dotychczasowe działania promujące pamięć o historii Kaszub – wystawa starej fotografii Pocztówki z Kaszub, wystawa o Leonie Heyke oraz przedstawiająca rękodzieło ludowe w obrazach spotkały się z dużym zainteresowaniem – teraz chcielibyśmy nawiązać do mitologii Kaszub, jako nowego tematu w poznawaniu tradycji ludowej. Wystawę odwiedzać będą szkoły podstawowe, seniorzy oraz turyści. W projekt zaangażuje się także Zrzeszenie Kaszubsko Pomorskie.
OPISY BOGOWIE I DUCHY
Borowo Cotka
Broni leśnych zwierząt, ptaków i dobrych ludzi. Ochrania dziecin przed czarownicami i Maniewidem. Borowo Cotka daje dla dzieci zabawki.
Borówc
Borówc to duch borów i lasów, opiekun leśnych roślin i dzikich zwierząt, jest pomocnikiem w zbieraniu grzybów, jagód, borówek i malin, prowadzi dzieci na te miejsca. Dzieciom i dobrym ludziom ukazuje się w postaci staruszka z długą siwą brodą, jest maleńkiego wzrostu, lecz dość przy sobie. Przypomina trochę krasnoludka, tylko jest znacznie większy.
Botk
Duch buntowników i nieporządku. Działa pośród ludzi w domach, oborach i zagrodach, sprawia, że kamień wietrzeje, drewno próchnieje, a owoce marnieją
Chochołk
Chochołk to duch echa i przedrzeźniania. Mieszka w ruinach zamczysk i w pustych domach.
Czernik
Zły duch w postaci człowieka, wróg kaszubskiego ludu i jego spraw. Jako adwokat przeszkadza w dobroci, a broni każdej niegodziwości.
Damk
Damk jest duchem tajemniczości i tajemnicy. Marzy o tajemniczych sztukach czarodziejskich.
Def
Zły duch, wróg wszelkiego postępu nowatorstwa. Działa tylko w luzdziach.
Gadzon obok Gadzok
Zły duch w postaci węża, który wysysa krowom mleko. Czai się w domach i oborach.
Gorzecel
Zły duch złości i zemst, który działał dawniej u wszystkich słowiańskich ludów. Działa jeszcze dziś wśród Kaszubów
Gostk
Gostk to duch gościnny, opiekun goszczących i goszczonych.
Grzenk albo Grzenia
Grzenk to dobrotliwy duch i opiekun snu oraz marzeń sennych. Usypia zmęczonych ludzi i budzi ich rześkich ze snu. Grzenk kołysze do snu też zwierzęta, ptactwo i owady, pokazuje gdzie kiedyś byliśmy i co nas czeka w przyszłości.
Grzeszk
Jest to demon reumatycznych dolegliwości i bólów, zadawany przez czarownicę.
Heretnik
Zły duch, sprawca odszczepieńców od ojczystej wiary, mowy i swojszczyzny.
Hermus
Hermus to duch jadu i trucizny. Żyje i działa w przyrodzie. Jest opiekunem jadowitych węży, pszczół i trzmieli, os, komarów i mrówek. Znamy pewną roślinkę z rodzaju skrzypu polnego
Jablon
Jest to demon sadów, sprawca kradzieży owoców i jarzyn. Mieszka w ogrodach i sadach, działa w ludziach.
Jen obok Jenk
Jest to dobrotliwy duch westchnienia i pocieszenia. Działa w ludziach. Jenk jest zapewne starym bóstwem ludów nadbałtyckich.
Jeron i Jeronica
Są to dobrotliwe duchy- olbrzymy, brat i siostra. Wielkością, mocą i siła przypominają nam greckiego Tytana.
Jigrzan
Jest to dobrotliwy duch, opiekun zabaw, imprez, tańców i wszelkich rozrywek. ku czci słońca, ognia i światła.
Kamon
Złośliwy duch – olbrzym na psotę rolnikom sieje kamieni i każe rosnąć na polach uprawnych.
Kania
Kania – duch suszy i nieurodzaju. Żyje i działa w postaci jastrzębia, złodzieja piskląt i zajęcy.
Klabaternik
Jest to dobrotliwy duch – karzeł, opiekun marynarzy i rybaków. Każdy okręt, kuter, łódź posiada oraz zna swego ducha-karła
Kleniocz
Kleniocz to zły duch kradzieży i podkradania.
Kobel
To zły duch, sprawca wyzysku i oszustwa.
Kudiobeł
Mieszka w ludziach i działa ujemnie na ludzkie sumienie. Kudiobeł działa poprzez swoich 7 diablików.
Kudżod
Demon niższej rangi, sługa Kudiobła. Czai się w domach i działa na ludzi, jest sprawcą strachu.
Kuka
Zły duch, zadawany w jedzeniu przez czarownice, demon niższego żeńskiego rodzaju.
Latawc
Sprawca trąb powietrznych. Pokrywa ludzi w piaskowe i śnieżne wiry.
Latawica
Zły duch żeńskiego rodzaju, działa w przyrodzie i kusi ludzi. Zjawia się nocą w postaci ognistej kuli z iskrzącym się ogonem, niekiedy jako ognisty słup. Oferuje swoją pomoc i pomaga, lecz za to żąda podpisu pod cyrograf.
Lelek
Lelek to duch niedomagania umysłowego i głupoty. Lelek-duch, sprawca niedomagania, trapi ludzi nieukładnych w rozumku, narwanych, postrzelonych, upośledzonych umysłowo, głupich i szalonych.
Lińcusznik
Demon niedbalstwa. Działa w ludziach, odciąga ich od obowiązków i zaleca im niedbałość oraz lenistwo.
Lubiczk
Jest to dobrotliwy duch miłosnego uczucia i seksu. Kochankowie sobie nawzajem zadają Lubiczka, a wtedy nie mogą się jedno od drugiego obejść.
Mamon
Strzeże i broni zakopanych skarbów. Wiele jest baśni o Mamonie, zapadłych zamkach i zaklętych skarbach.
Maniewid
Maniewid to zły duch torfowisk i bagien, trzęsawisk i błot. Działa tylko latem i jedynie w nocy. Maniewid opiekuje się zatopionymi skarbami. Bronią ich krasnoludki.
Mechołk
Mechołk to demon niższej rangi, zadawany przez czarownice w jedzeniu i piciu.
Merk
Merk to zły duch biedy i nędzy. Mieszka i działa w przyrodzie: na polach, na łąkach, w domach, w chlewach i stodołach.
Metk obok Metołk
Złośliwy duch Metk albo Metołk kusi ludzi do podpisania cyrografu. Jest demonem niższej rangi, sługą Pokuse.
Moch obok Moszk
Jest to zły duch, demon nielegalnych miłostek i nierządu. Działa w ludziach i jest sprawcą zboczeń orgii seksualnych.
Modżilnik
Złośliwy duch – widmo, który nocami płacze w mogiłach i straszy ludzi.
Mora
Zjawia się w postaci starej wiejskiej baby, która w dzień przędzie na kołowrotku, a w nocy dusi ludzi we śnie.
Mornica
Mornica wygląda jak olbrzymia panna przyodziana w mglisty strój. W ręku trzyma chustę z wodnej piany i nie wywija, wytrząsając na wszystkie strony śmiertelne choroby.
Morzeca
Morzeca to morska panna (nimfa), która mieszka i działa w morzach, jeziorach i rzekach.
Mołnio
Zjawia się w postaci psa lub kota.
Muczk obok Mumk
Jest to duch milczenia, tajemnicy i tajemniczości. Nie cieszy się uznaniem u ludzi, jedynie u czarowników i czarownic.
Mul
Jest to demon niższej rangi w postaci robaka, zadawany przez czarownice.
Mumocz obok Muma
Mumocz to zły duch wodny, sprawca topielców. Wygląda jak wielka żaba, ma zielonkawe ślepia, ogromny łeb, szeroki pysk i obwisłe, grube wargi. Piersi ma opadnięte jak stara czarownica.
Neczk
Jest to zły duch wodny niższej rangi, sprawca niebezpiecznych wodnych wirów. Mieszka o działa w morzach, jeziorach i rzekach.
Neja
Neja to zły duch piekelny, jeden z wyższych w hierarchii demonów.
Niekara obok Niekarus
Jest to złośliwy duch swawoli i nieposłuszeństwa. Działa tylko w ludziach.
Niepleka obok Nieplekus
Niepleka to podły duch przezwiska i kpiny.
Nieprzestoj
To zły duch, służka Pokuse, która nie przestaje kusić do grzechów.
Nietan
Demon uporu i przeciwieństwa, działa w ludziach i przyrodzie.
Ogrzecha
Jest to zły duch niepowodzenia in rozczarowania, demon żeńskiego rodzaju.
Omańc
Omańc to zły duch złudy. Mieszka w przyrodzie i działa daleko w lasach, na bagnach, polach i roztajach. Działa latem we mgle, a zimą w zamieciach i zaspach śnieżnych.
Oprzipołnica
Jest to dobrotliwy duch żeńskiego rodzaju, opiekun żniw i żniwiarz, szczególnie kosiarzy i wiążących snopki. Oprzipołnica jest piękną panną w bielutkich szatach, z wiankiem na głowie. Chodzi pieszo.
Otmat
Sprawca niedołęstwa, zadawany dzieciom przez czarownice. Dziecko, które ma zadanego Otmata, ciągle choruje, nie rośnie tylko dostaje dużą głowę. Wychowuje się źle i jest zawsze ułomne na ciele oraz nieukładne w rozumku
Paralusz
Jest to zły duch gniewu. Mieszka w domach i chlewach, a działa w ludziach i zwierzętach.
Pikón
Jest to złośliwy duch, sprawca kołtunów i niedołęstwa, zadawany przez czarownicę.
Pódlodnik
To zły duch, który działa tylko pod lodem. Kryje się w jeziorach, rzekach i stawach. Czyha na ludzi, szczególnie na nieposłuszne dzieci.
Pókusa
Jest to zły duch żeńskiego rodzaju, który działa na zmysły i pociąga do grzechów. Jest to demon wyższego rzędu.
Pópielnik
To zły duch pogorzelców. Czasem siedzi w popiele pod kominkiem. Wygląda jak karzeł, ma garb, koci łeb i ślepia.
Pópławnik
To zły duch trzęsawisk, podmokłych gleb, bagien i błot. Zwodzi i wabi ludzi.
Póstacjo
Jest to złośliwy duch-sobowtór. Pilnuje majątku farmazonów, szczególnie podczas ich nieobecności. Niejeden złodziej i złodziejaszek widział Postacja na własne oczy.
Potapnik
Jest to zły duch, sprawca wiecznego potępienia. To ten. Który w piekle gotuje w smole potępieńców i widłami ich miesza.
Pólnica
Dobra, piękna i wspaniała Pólnica, duch żeńskiego rodzaju. Calutka naga, z wianuszkiem kwiatków na głowie, jedzie wierzchem na żywym koniu białej maści, objeżdża pola i łąki i gdzie tylko spojrzy – tam wszystko rośnie w oczach.
Przegrzecha
jak stara panna i jest brzydka, jak siedem grzechów głównych. Wznieca pychę, nieczystość, zazdrość, obżarstwo, złość i lenistwo.
Purtk obok Purtok i Purtala
To zły duch smrodu, swędu i głupoty. Mieszka w kloacznych dołach, gnoju i gnojówkach, a działa ludziom na psotę.
Remus
To zły duch rozboju, hultajstwa i zbrodni. Niegdyś Remus był opiekunem piratów. Wabi i zwodzi chłopców do rozboju i chuligaństwa.
Retnik
Jest to złośliwy duch, który zwodzi ludzi czarodziejską muzyką. Podstępnie opiekuje się muzykantami, ale podsuwa im zaczarowane skrzypce i trąby
Roczitnik
To leśny duch, demon wiatrów i sztormów, opiekun czarodziejskich roślin. Dogląda ziół i je rozdaje na czary i wróżby, na odczynienie i rzucenie uroku. Rozdaje swoje zioła na Roczitną. To jest 15 sierpnia.
Rugan
Jest to dobry duch – olbrzym, który ciężko pracuje nad pięknem kaszubskiego krajobrazu. Rugan to opiekun sztuk pięknych, zwłaszcza dzieł plastycznych.
Rujawc
To dobry duch, sługa boga Rujewita, opiekun pielgrzymów i wędrowców.
Rzniok
To demon niższej rangi, sługa Mocha, coś na kształt kaszubskiego Don Juana.
Sarcesti
To demon siły i zapalczywości. Działa w przyrodzie, na lądach i na morzach.
Sarmatny
To zły duch bezwstydu i sromoty, opiekun nierządu i domów rozpusty.
Sekretnik
To złośliwy duch, sprawca chłodu i wielkich mrozów. Działa tylko zimą.
Secho obok Bioło i Smierc
To zły duch – strach w postaci kościotrupa z kosą na ramieniu.
Smatk
To żartobliwy duch przekory i psot. Wygląda jak prawdziwy człowiek, ale ma dwa zupełnie malutkie różki na czole, króciutki ogon, jedną nogę końską, a drugą kurzą. Matki ostrzegają swoje córeczki, żeby uważały z kim tańczą.
Smórgón
To zły duch smrodów i swędów. Mieszka w dołach kloacznych i gnojówkach.
Sorin
Jest to zły duch ułomności i kalectwa.
Strzega
Zły duch wyzszej rangi, sługa Mórlawe, jest sprawcą epidemii i śmiertelnych chorób.
Szemich
Jest to dobrotliwy duch lasów, opiekun przyjemnych cisz in łagodnych szumów. Śpiewa leśnym zwierzętom.
Szolińc
Jest to zły duch oceanów podbiegunowych, sprawca szalonych morskich wiatrów.
Szwernót
Szwernót, to demon biedy i nędzy. Mieszka i działa w przyrodzie.
Tarón
Jest złym duchem, sprawcą nieszczęścia i nieszczęśliwych zdarzeń.
Topieleca obok Topleca
Jest to zły duch, żeńskiego rodzaju, sprawca utonięcia. Działa w morzach, jeziorach, rzekach, błotach i studniach.
Trón
To zły duch-niszczyciel. Sprawca kataklizmów.
Trzasewid
To złośliwy duch, sługa Pópławnika, niosący mu latarnię złudy na podmokłych glebach i bagnach.
Turón
Jest to zły duch przemocy, uciska i bezprawia. Żyje i działa tylko pośród ludzi.
Utrop
To demon, sprawca opętania, a bywał zadawany przez czarownice. Może opętać ludzi i zwierzęta.
Wekreka obok Wekrekus
Jest to złośliwy duch niższego rzędu, demon kpin i przezwisk.
Wieszczi i Ópi
Wieszczi staje się po śmierci człowiekiem, który urodził się z czepkiem na głowie. Wabi i zabiera na tamten świat swoich ukochanych domowników i krewnych. Podobnym do Wieszczego jest Ópi, tylko o wiele gorszym, bo zabiera ludzi jak mór i zaraza.
Zabórowi
To złośliwy duch w zjawie leśniczego, który dogląda borów i lasów farmazonów oraz je ochrania.
Żenik
To dobrotliwy duch, opiekun naturalnego popędu seksualnego u ludzi i w całej przyrodzie.
Kapela Kaszubska/Zespół regionalny
Występ Kabaret Kunda /widowisko Splotło słoma
