W ramach obchodów Roku Powstania Styczniowego ustanowionego przez Senat Rzeczypospolitej Polskiej, w dniu 22 stycznia 2013 r. uczniowie z klas II k i III h Samorządowego Gimnazjum im. Jana Pawła II w Bolszewie pod opieką Katarzyny Błędzkiej-Zając i Bożeny Reszke wysłuchali wykładu prof. zw. dr. hab. Tadeusza Linknera pt. „Stefan Żeromski o powstaniu styczniowym – realnie i uniwersalnie”. Opiekunów i ich uczniów przywitała Janina Borchmann dyrektor bolszewskiej książnicy, która w kilku słowach nawiązała do 150. rocznicy wybuchu powstania styczniowego, a następnie oddała głos prelegentowi.
Tytułem wstępu profesor Linkner podkreślił, iż właśnie 22 stycznia 1863 r. wybuchło powstanie styczniowego, w której w głównej mierze uczestniczyła szlachta i ziemianie, a literatura piękna, poprzez piękne słowo, uczy kolejne pokolenia pamięci o tym historycznym zrywie Polaków. Innymi słowy czytając powieści, można poznać historię. Pierwszym utworem traktującym o powstaniu styczniowym był zbiór opowiadań Elizy Orzeszkowej Gloria victis. Autorka poprzez pryzmat opowieści drzew przedstawiła, opis powstania styczniowego. W ten oto sposób zdołała przechytrzyć cenzurę, a tym samym dzieło to mogło zostać wydane drukiem.
W dalszej części referatu prof. Linkner przybliżył gimnazjalistom kolejne dzieło literackie opisujące powstanie styczniowe – powieść Stefana Żeromskiego Wierna rzeka, podkreślając, iż sam autor opatrzył ją podtytułem klechda. W powieści tej przedstawiony został nie tylko przebieg bitwy pod Małogoszczem, ale również losy młodego księcia i powstańca Józefa Odrowąża, który ciężko ranny w bitwie, uciekając z pola bitwy przedostaje się przez rzekę Łośna, „która omywa mu rany i przynosi ulgę w cierpieniu. Hubertowi Olbromskiemu, który schronił się w dworze, podpowiada, co powinien uczynić z tajnymi dokumentami. Natomiast Salomei od przyjmuje „judaszowe srebrniki”. Rzeka wysłuchuje nie tylko próśb bohaterów, ale także zapamiętuje ich tragedie, by przekazać potomnym. Zda się nawet, jakby to od niej poznał pisarz to wszystko, co zamknął w swej opowieści. Jej wody mają magiczną i mityczną moc”.
Ta niezwykła opowieść o Wiernej rzece Żeromskiego wywołała wśród gimnazjalistów poruszenie, a zarazem zainteresowanie nie tylko powieścią, ale również historią powstania styczniowego. Liczne wpisy do kroniki bibliotecznej świadczą o trafności zorganizowania spotkania z prof. Linknerem, który jak zawsze w niezwykle barwny i interesujący sposób przedstawił historię powstania styczniowego przez pryzmat powieści Stefana Żeromskiego.
Na zakończenie spotkania na ręce prof. Tadeusza Linknera, dyrektor biblioteki złożyła podziękowanie, wręczyła książkę Krzysztofa Kamińskiego Gmina Wejherowo i obraz olejny autorstwa Ryszarda „Fausta” Wasilewskiego pt. „Obłoki” z cyklu „Inspiracje Malarskie Poezją Czesława Miłosza„. Natomiast gimnazjaliści wręczyli prof. Linknerowi numery „GimNewsa”.
Tego dnia odbył się również konkurs pt. „Co zapamiętałeś z wygłoszonego prof. Tadeusza Linknera?” Do konkursu przystąpiło czworo uczniów, którzy odpowiadali na pytania przygotowane przez prelegenta. Zwycięzcą konkursu, zajmując I miejsce został Kacper Seroczyński. II miejsce zajęła Wiktoria Pieper, III m. Mateusz Miotke, a IV m. Damian Ksit.
Laureaci konkursu otrzymali książki pióra Jaromiry Labuddy Twórcze życie Aleksandra Labudy. Zarys monograficzny. W spotkaniu uczestniczyło ponad 50 osób.
Spotkanie zorganizowali: Biblioteka Publiczna Gminy Wejherowo i Samorządowe Gimnazjum w Bolszewie.
Oprac.: J.B., B.W.