Marian Selin i Stanisław Pestka

Marian Selin - gawędziarz i poeta kaszubski

Poeta i choreograf „z rybackich stron”. Urodził się 17 maja 1937 r. w Jastarni. Uczył się w szkole muzycznej w Gdańsku., a w 1966 r. ukończył dwuletnie studium choreograficzno-baletowe. Był instruktorem i choreografem w Powiatowym Domu Kultury w Pucku i we władysławowskim „Szkunerze”. Do emerytury pracował zawodowo w przedsiębiorstwie rybackim „Koga” w Helu. Od 1991 r. jest kustoszem chaty rybackiej - muzeum w Jastarni.

Skomponował melodie do tekstów kaszubskich, również własnych, był pierwszym odważnym, który aranżował pieśni kaszubskie na zespół bigbitowy „Sami”. Napisał widowisko rybackie „Broduzy” (1956), opublikowane w 1964 r., w którym przedstawia życie rybaków helskich.

W „Informatorze Moje Wejherowo” (1989) opublikował opowiadanie „Wilëjo Bożigo Narodzenio na rëbôkach helszczëch”, a w antologii „Drechój Królewionko” opowiadanie „Wërmunia”.

Jako poeta piszący po kaszubsku w gwarze „belôcko-rëbôckiej” i po polsku zadebiutował w 1966 r. w gdańskich „Literach”. Jest autorem dwóch tomów poezji: „Kaszubski kwiat” (1982) i „Niech wiater niese piesń” (1996). Tematem wierszy Selina jest morze, praca i życie rybaków na półwyspie Hel. Do poezji wprowadził wątek morski i rybacki w jego autentycznym wymiarze. Zna bowiem pracę na morzu i żywioł morza poprzez codzienne z nim obcowanie, zna pracę na kutrze w zmiennych warunkach klimatycznych, uroki tego zawodu i niebezpieczeństwa grożące rybakom z każdym wypłynięciem na połów. Nikt z poetów wierniej nie oddał przeżyć związanych z obcowaniem z morzem.

Wyróżniony medalem Stolema (2000).

Stanisław Pestka - publicysta i poeta

Publicysta i poeta, podpisujący kaszubskie teksty pseudonimem Jan Zbrzyca. Nazywany bywa filozofem poetów kaszubskich, bo też jego wiersze mają głęboki podkład filozoficzny, refleksyjny nawet wtedy, kiedy pisane są w konwencji lirycznej.

Urodził się 8 kwietnia 1929 roku w Rolbiku w powiecie chojnickim. Ojciec jego był nauczycielem. Maturę uzyskał w 1950 roku w Kościerzynie, w latach 1950-1953 studiował polonistykę w Poznaniu. Po studiach był nauczycielem w szkołach średnich w Lidzbarku Warmińskim i Sławnie. W latach 1958-1961 pracował w „Kaszëbach”, po likwidacji w „Ilustrowanym Kurierze Polskim” w Bydgoszczy i Rozgłośni Polskiego Radia w Szczecinie. W1967 roku wrócił do Bydgoszczy, gdzie był publicystą w „Faktach i Myślach”, w następnym roku zatrudniono go w gdańskich „Literach”. Po likwidacji „Liter” z końcem 1974 roku krótko pracował w „Tygodniku Morskim”, następnie od 1975 roku w tygodniku „Czas” do jego likwidacji w grudniu 1981 roku. W latach 1969-1972 był redaktorem naczelnym biuletynu „Pomerania”, a w latach 1990-1994 redaktorem naczelnym miesięcznika „Pomerania”.

Pestka jest uznanym publicystą poruszającym wszystkie ważne dla Kaszub i Pomorza tematy, szczególnie kulturalne, społeczne i polityczne. Wzniósł poważny wkład w programowanie ruchu kaszubsko-pomorskiego. Jest autorem kilku broszur zawierających dobrą publicystykę. Gdy Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie zabiegało o wzniesienie pomnika Józefa Wybickiego w Kościerzynie, Pestka napisał przystępną biografię wybitnego Pomorzanina „Piórem i szablą. O generale Józefie Wybickim” (1961). Do tematu wrócił po latach, publikując obszerniejszą pracę „Emisariusz niepodległości. O Józefie Wybickim” (1972). Na uwagę zasługuje jego analityczna broszura „Stan i perspektywy pamiętnikarstwa na Pomorzu” (1972).Jest też autorem reportaży na wskroś literackich. Dwa z nich znalazły się w analogiach reportażu „Suita kaszubska” (1982) i „Opowieść o trwaniu Kaszub” (1985), zestawionych przez E. Szcześniaka.

Jako poeta zadebiutował w 1969 roku w „Pomeranii”. Jego mistrzami duchowymi zdają się być Karnowski (ideologia) i Heyke (liryka). Jest mistrzem słowa, trudnego słowa, niekiedy archaicznego, wydobytego z zakamarków pamięci, w której słowa utraciły się w dzieciństwie, w rodzinnym Rolbiku nad rzeką Zbrzycą (stąd pseudonim) i zostały przetworzone w poetyckiej wyobraźni.

Dwa tomy wierszy Pestki: „Południca” (1976) i „Wizrë ë duchë” (1986), osadzone są w klimacie i realiach południowych Kaszub, których autor jest nieprzeciętnym piewcą. Przez pryzmat rodzinnych stron patrzy na całe Kaszuby, a przez nie na Pomorze, które chętnie by widział kaszubione!

Od 1970 roku Pestka, pod pseudonimem „Kleban z Mirachowa”, publikuje w „Pomeranii” felietony zawierające refleksje z własnych przeżyć, spotkań, podróży i lektur.

Pestka jest niestrudzonym działaczem kaszubskim. Dziesiątki lat zasiadał w naczelnych władzach Zrzeszenia Kaszubsko- Pomorskiego, a w latach 1976-1980 i 1992-1994 był prezesem Zarządu Głównego.