Archiwum referatów i konferencji popularnonaukowych

W dniu 26 listopada 2014 r. w filii nr 1 Biblioteki Publicznej Gminy Wejherowo im. Aleksandra Labudy przy ul. Reja 9 w Bolszewie odbyła się konferencja popularnonaukowa pt. „Poznać, zrozumieć przeszłość i teraźniejszość Kaszubów – wybrane zagadnienia”. Organizatorami konferencji byli: Henryk Skwarło – Wójt Gminy Wejherowo, Instytut Kaszubski w Gdańsku, Akademia Pomorska w Słupsku, Biblioteka Publiczna Gminy Wejherowo, Zarząd Główny Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie oddział Reda, Koło Pasji Twórczych i Bałtyckie Stowarzyszenie Marynistów Mare Nostrum im. Antoniego Suchanka.

Wśród licznie przybyłych gości należy wymienić m.in.: prelegentów: Macieja Tamkuna, Bogusława Brezę, Edwarda Brezę, Tadeusza Linknera, Krzysztofa Sławskiego, Daniela Kalinowskiego, Łukasza Grzędzickiego; artystów z Koła Pasji Twórczych: Teresę Ellwart; Aleksandrę Mazurkiewicz-Tiesler; Bogumiłę Gussmann; Zdzisława Karbowiaka; Bronisława Melzer; Ludwikę Szefke, Ewę Świderską-Mądry, Alinę Żywicką; Miłosławę Kosmulską; Zuzannę Szwedek-Kwiecińską; Radosława Kamińskiego; Zbigniewa Lipkę; Henryka Miotk; Dariusza Rompcę; Violettę Wiśniewską; Alicję Miernecką-Rohde; Franciszka Okunia; Zbigniewa Byczkowskiego; Edmunda Bianga, Władysława Kepkę i przyjaciół biblioteki. Gości przywitał Henryk Skwarło podkreślając, iż „z satysfakcją i radością może witać uczestników sesji w nowym obiekcie biblioteki, przystosowanym do organizowania nie tylko konferencji popularnonaukowych, ale również szeregu działań kulturalno-oświatowych podejmowanych przez bibliotekę w Bolszewie”.

Konferencję otworzyła Janina Borchmann – dyrektor bolszewskiej książnicy, która w kilku słowach wprowadziła gości w zagadnienia poruszane przez prelegentów, zaznaczając przy tym, iż „sesja zostanie podzielona na dwie części z przerwą na kawę”.

W części pierwsze sesji referaty wygłosili: Maciej Tamkun Świętopełk II Wielki – wybitny pomorski władca, wojownik i profeta; Bogusław Breza Kaszubi a powrót Pomorza do Polski w 1920 r.; Edward Breza „Słownik gwar kaszubskich” ks. dra Bernarda Sychty ukoronowaniem leksykografii kaszubskiej i Tadeusz Linkner Twórczego dzieła Sędzickiego – „Gadka o grajku Januszu skwierku”. Część drugą sesji otworzył referat Adeli Kuik-Kalinowskiej Kaszubskie kobiety Anny Łajming, który w imieniu prelegentki odczytała Violetta Wiśniewska. W dalszej części referaty wygłosili: Krzysztof Sławski Kaszubi a lokalne elity polityczne (przypadek Wejherowa); Daniel Kalinowski Florian Ceynowa – twórca wskazujący drogę i Łukasz Grzędzicki Prawny aspekt funkcjonowania języka regionalnego na Kaszubach – od teoretycznych możliwości do praktyki w społecznościach lokalnych.

W podsumowaniu konferencji należy podkreślić, iż przedstawione przez prelegentów referaty wywołały wśród gości duże zainteresowanie, ponieważ poruszały one nie tylko tematy odnoszące się do historii Kaszub, ale również do twórczości literackiej i leksykograficznej wybitnych przedstawicieli literatury i kultury kaszubskiej, a także niezwykle ważnego aspektu związanego z prawnym funkcjonowaniem języka regionalnego na Kaszubach po 1989 r.

Do przebiegu konferencji odniósł się Franciszek Okuń, dziękując prelegentom za nowe spojrzenie na zagadnienia związane z historią i teraźniejszością Kaszub, odnosząc się do wystąpienia Łukasza Grzędzickiego podkreślił, iż już „jesienią 1990 roku podczas spotkania we Wdzydzach Kiszewskich, w którym uczestniczyli m.in. prof. W. Kowalski i S. Janke, zaproponował utworzenie na Kaszubach tablic informacyjnych w języku polskim i kaszubskim. Propozycja ta została poparta przez pozostałych uczestników spotkania”.

W dalszej części wieczoru obyła się promocja książki Lech Bądkowski – 30 lat później pod red. Janiny Borchmann i Miłosławy Kosmulskiej, będącej pokłosiem konferencji naukowej o tym samym tytule, która odbyła się w bibliotece w Bolszewie 26 lutego 2014 r. dla uczczenia 30. rocznicy śmierci tego wybitnego pisarza i działacza kaszubskiego. Autorki podkreśliły, iż „promowana tego wieczoru książka zawiera nie tylko referaty pokonferencyjne, ale również m.in. życiorys Lecha Bądkowskiego pióra Sławiny Kosmulskiej, teksty Janiny Borchmann i Dariusza Rompcy – dyrektora Szkoły Podstawowej w Luzinie mówiące o działaniach podejmowanych przez bibliotekę w Bolszewie i szkołę w Luzinie, mające na celu zachowanie pamięci o Lechu Bądkowskim, a także bogaty materiał ikonograficzny w postaci m.in. wystaw: Lech Bądkowski – obrazy z życia, która przedstawia najważniejsze wydarzenia w życiu Lecha Bądkowskiego przedstawione w postaci komiksu autorstwa sześciorga rysowników oraz poplenerową Inspiracje malarskie powieścią Lecha Bądkowskiego „Pieśń o miłosnym wieńcu” autorstwa osiemnaściorga artystów z Koła Pasji Twórczych.

Decyzją Wójta Gminy Wejherowo, każdy z gości otrzymał w prezencie po jednym egzemplarzu książki Lech Bądkowski – 30 lat później.

Uczestnicy sesji zachwycali się wystawą poplenerową artystów z Koła Pasji Twórczych Wybrane odsłony z historii Kaszubów. Obrazy zostały namalowane podczas pleneru malarskiego, który odbył się w dniach od 5 do 12 lipca 2014 r. w Lini. Komisarzem artystycznym pleneru był Maciej Tamkun. Kolekcję tworzą obrazy autorstwa: Krystyny Dering Katedra Oliwska, Teresy Ellwart Kościół w Żukowie, Andrzeja Grabowskiego Bitwa pod Cedynią, Romana Graszkiewicza Zaślubiny Józefa Hallera Polski z Bałtykiem, Zdzisława Karbowiaka Bitwa pod Oliwą, Joanny Kowalskiej Zryw wolnościowy „Solidarności”, Aleksandry Mazurkiewicz-Tiesler Zbrodnie w Piaśnicy, Bronisława Melzer Zamek w Bytowie, Celiny Szachowskiej Portret Antoniego Abrahama, Ludwiki Szefke Śmierć Księcia Bogusława XIV, Ewy Świderskiej-Mądry Chrzest gdańszczan przez Św. Wojciecha, Macieja Tamkuna Bitwa pod Świecinem, Barbary Wojtanowskiej Portret Aleksandra Majkowskiego, Marii Wojtasiak Portret Floriana Ceynowy, Longiny Wysockiej Portret Świętopełka II Wielkiego i Urszuli Zimorskiej Portret Jakuba Wejhera.

Po zakończeniu części oficjalnej, przy poczęstunku przygotowanym przez Panie z Koła Gospodyń Wiejskich z Bolszewa toczyły się dyskusje na temat problemów przedstawionych przez prelegentów w wygłoszonych referatach. Ożywiona dyskusja świadczyła o trafności decyzji o zorganizowaniu konferencji, jak również o wadze poruszanych problemów.

Oprac. J.B. i B.W.